Komfort i bezpieczeństwo pracy poprawi zmiana urządzeń i sprzętów, w tym oświetlenia. Podpowiadamy, jak niewielkim kosztem zamienić domowy warsztat w bardziej profesjonalny.
Jedną z najistotniejszych kwestii w kontekście bezpieczeństwa i komfortu pracy jest oświetlenie. Energooszczędne i wydajne LED-y konsekwentnie zastępują tradycyjne żarówki. Majsterkowiczom to jednak nie wystarczy. Gdy trzeba wykonać precyzyjne prace lub zajrzeć w trudno dostępne miejsce, niezbędne jest dodatkowe, przenośne oświetlenie. Powinien się w nie wyposażyć każdy, niezależnie od tego, czy zajmuje się nimi zawodowo, czy hobbystycznie.
Wierne odwzorowanie kolorów
Warsztat to miejsce, gdzie bardzo istotne jest wierne odwzorowanie kolorów. Ma to ogromne znaczenie przy malowaniu, lakierowaniu lub naprawach. O zdolności źródła światła do jak najbardziej naturalnego oddawania kolorów oglądanych przedmiotów informuje wskaźnik Ra lub CRI (ang. Color Rendering Index), wyrażony w skali od 0 do 100.
– Lampy o wysokim CRI emitują światło o jednolitej strukturze, dzięki temu barwy wyglądają tak, jak w świetle naturalnym. Wartość 100 oznacza, że sztuczne światło maksymalnie odwzorowuje światło słoneczne. W takich warunkach barwy nie są przekłamane, a wzrok się nie męczy. Natomiast światło o CRI wynoszącym 0 Ra to światło monochromatyczne, w którym nie ma możliwości prawidłowego rozpoznania kolorów – wyjaśnia Piotr Wychowaniec, ekspert ds. oświetlenia przenośnego w firmie Mactronic.
Wskaźnik CRI dla danego źródła światła jest wyznaczany na podstawie 14 zdefiniowanych kolorów próbnych tzw. TCS (ang. Test Colour Samples). Każdy wzorzec barw jest oświetlany źródłem światła. Badane światło odbija się od próbnika. Im bardziej barwa odbitego światła zbliżona jest do wzorca, tym wyższa wartość Ra przypisywana jest do źródła (np. latarce).
CRI a temperatura barwowa
Niektórzy mylą CRI z temperaturą barwową. Ta jednak mierzona jest w kelwinach (K) i wyraża odbarwianie wiązki światła. Im mniej kelwinów, tym cieplejsza barwa o żółtawym odcieniu, natomiast im ich więcej, tym barwa chłodniejsza – o bardziej niebieskim odcieniu. Barwa ciepła mieści się w przedziale ok. 2700-3200 K, neutralna ok. 4000-5000 K, natomiast zimna powyżej 6000 K.
Lampy CRI wyposażone są zwykle w bardzo przydatną w warsztacie funkcję. To możliwość zmiany temperatury światła od ciepłej po zimną. – Taką funkcję posiadają lampy warsztatowe z serii Mactronic SUNSCAN: zarówno profesjonalny naświetlacz SUNSCAN 5.4, jak i latarka inspekcyjna SUNSCAN 5.2 z pożyteczną bazą ładującą – podaje przykłady Piotr Wychowaniec.
Niektóre modele dają aż 5 możliwości wyboru temperatury barwowej światła (zakres od 2700 do 6500 kelwinów), dzięki czemu można dobrać barwę do koloru np. lakieru.
Światło z dowolnego miejsca
Przed wybraniem oświetlenia przenośnego do warsztatu, powinniśmy ustalić, czego potrzebujemy. Jedne lampy służą do ogólnego doświetlenia przestrzeni (najaśnice, latarki inspekcyjne), inne dają światło punktowe (latarki czołowe i długopisowe). Latarki czołowe przydają się w sytuacjach, kiedy ręce muszą być wolne i jednocześnie trzeba doświetlić coś bardzo dokładnie np. podczas przeglądu silnika, wymiany koła, kiedy trzeba położyć się pod samochód lub przy naprawie roweru.
Bardzo przydatną funkcją lamp warsztatowych jest możliwość ich umieszczenia w dowolnym miejscu, za pomocą praktycznych haczyków, zaczepów, stojaków czy magnesów. – Latarkę inspekcyjną można ustawić pionowo albo podeprzeć dzięki regulacji kąta nachylenia podstawy, lub powiesić, korzystając ze specjalnej zawieszki bądź wbudowanego w obudowę magnesu. Dzięki temu w pracy w trudnych warunkach pozostawimy nasze ręce wolne – zauważa ekspert Mactronic. – Z kolei naświetlacz łatwo umieścić w pożądanej pozycji dzięki płynnie regulowanemu ramieniu, które pełni zarówno rolę wspornika, uchwytu, jak i zawieszki – informuje.
Biorąc pod uwagę trudne warunki panujące przy pracy, oświetlenie warsztatowe wyposażane jest w mocne obudowy, odporne na uderzenia i wstrząsy, jak również na wodę, kurz lub substancje chemiczne. Te i powyższe cechy sprawiają, że tego rodzaju sprzęt znajduje zastosowanie także w przemyśle, a nawet w wojsku.
Przestrzeganie powyższych zasad i odpowiedni dobór sprzętu i narzędzi wysokiej jakości na pewno znacznie zwiększą bezpieczeństwo i przyjemność z pracy w każdym warsztacie czy przydomowym garażu. – W takich miejscach trzeba wykazać się szczególną ostrożnością. Cała uwaga powinna być skupiona na wykonywanych czynnościach – podsumowuje Piotr Wychowaniec z Mactronic.
Przepisy na bezpieczeństwo
Aby w warsztacie wszystko układało się jak należy, pamiętajmy także o przestrzeganiu przepisów BHP. Każda przestrzeń robocza powinna być zaaranżowana w sposób zapewniający bezpieczeństwo i wygodę. Narzędzia powinny być sprawne, sprzęt niezawodny, a stanowiska pracy i pomieszczenia dobrze oświetlone. W wielu przypadkach potrzebna jest odzież robocza: kask, buty ochronne, rękawice itp.
W profesjonalnym warsztacie muszą być np. znaki informacyjne, ostrzegawcze i znaki zakazu. Obowiązkowym elementem wyposażenia jest również instrukcja BHP, która zawiera informacje o tym, jak postępować wobec pożaru lub wypadku oraz jak obchodzić się z niebezpiecznymi materiałami. Oprócz tego znajdują się w niej zalecenia i zakazy, których przestrzeganie zwiększa bezpieczeństwo oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia zdarzeń niepożądanych. Oczywiście nie wszystkie formalne zasady trzeba przynosić do domu, ale mimo wszystko należy przypomnieć sobie o wielu z nich, po czym wcielić je w życie.
Porządek musi być
Jedną z przyczyn wypadków w warsztacie jest panujący w nim nieporządek. Rozlana woda lub śliskie ciecze to tylko niektóre niebezpieczeństwa. Poza tym bałagan negatywnie wpływa na samopoczucie i efektywność pracy, dlatego warto zainwestować w odpowiedni sprzęt. Bardzo przydatny jest np. profesjonalny odkurzacz warsztatowy do pracy na mokro i sucho. Z pewnością przyda się też myjka ciśnieniowa, którą wykorzystuje się m.in. do czyszczenia narzędzi.
Każdy pracownik warsztatu i majsterkowicz musi wiedzieć, jak i do czego używać narzędzi. Używanie ich we właściwy sposób jest niezwykle ważne. Podobnie jak ich jakość. Najlepiej korzystać ze sprzętów renomowanych marek. Wysoka jakość przekłada się na bezpieczeństwo i komfort pracy. Używanie od lat tych samych zardzewiałych kluczy i śrubokrętów mija się z celem. Lepiej zrobić dokładny przegląd sprzętu i zużyte, zniszczone lub przestarzałe przedmioty wymienić na nowsze. Dotyczy to także oświetlenia.